2023ko urriaren 5eko osoko bilkuran iruzurraren aurkako adierazpen hau onartu zen:
“IRUZURRAREN AURKAKO ADIERAZPEN INSTITUZIONALA”
Beriaingo Udala erakunde irekia, gardena, irisgarria, osoa eta herritarrei eskaintzen dizkien zerbitzu eta politika publikoen etengabeko hobekuntzarekin konprometitua da, mundu guztiarentzat etorkizunerako eta aurrerapen sozial, ekonomiko eta pertsonalerako aukerak sortzeko gai dena. Horretarako, konpromisoa hartzen du langile guztiei eta, oro har, herritarrei honako balio hauek emateko beren jardueraren garapenean:
▪ Zintzotasuna eta dedikazioa portaera kolektiboaren bereizgarri nagusi gisa.
▪ Erantzukizuna, osotasuna eta adimena, baliabide publikoak administratzerakoan.
▪ Udalerriaren giza kapitalean, Udaleko profesionalen gaitasunetan eta herritar guztien gaitasunetan oinarritutako gobernagarritasuna.
▪ Kohesioa eta bizikidetza hirian, garapenaren eta aurrerapenaren funtsezko faktore gisa.
Horregatik, Beriaingo Udalak bere konpromisoa adierazi nahi du arau juridiko, etiko eta moralak betetzeko estandarrik altuenekiko, eta integritate-, objektibotasun- eta zintzotasun-printzipio zorrotzenekiko atxikimendua, harekin harremana duten eragile guztiek iruzurraren eta ustelkeriaren aurkakotzat har dezaten bere jarduera, edozein modutan.
Zuzendaritza-taldeko kide guztiek hartu eta partekatzen dute konpromiso hori (Udalak ekitaldi honetan bertan onartzen duen Iruzurraren aurkako Planaren VI. eranskina).
Enplegatu publikoek ere konpromisoa hartzen dute, Jokabide Etikoaren Kodean ezarritakoarekin bat etorriz (Udal honek egintza honetan bertan onartzen duen Iruzurraren aurkako Planaren V. eranskina), esleituta dituzten zereginak arduraz betetzeko eta interes orokorrak zaintzeko, Konstituzioa eta gainerako ordenamendu juridikoa betez, objektibotasun, osotasun, neutraltasun, erantzukizun, inpartzialtasun, konfidentzialtasun, zerbitzu publikorako dedikazio, gardentasun, eredugarritasun, austeritate, irisgarritasun, eraginkortasun, zintzotasun, kultura- eta ingurumen-ingurunearen sustapen, eta emakumeen eta gizonen arteko berdintasunaren errespetuaren printzipioekin bat etorriz, baita Kode hori inspiratzen duten eta jarraian errepikatzen diren printzipioekin ere:
Printzipio etikoak.
- Enplegatu publikoek Konstituzioa eta ordenamendu juridikoa osatzen duten gainerako arauak errespetatuko dituzte.
- Bere jardunak herritarren interes orokorrak asetzea izango du helburu, eta inpartzialtasunera eta interes komunera bideratutako gogoeta objektiboetan oinarrituko da, alde batera utzita norberaren, familiaren, korporazioaren, bezeroen edo printzipio horrekin talka egin dezakeen beste edozein jarrera adierazten duen beste edozein faktore.
- Zerbitzuak ematen dituzten administrazioarekin, nagusiekin, lankideekin, mendekoekin eta herritarrekin leialtasun eta fede onaren printzipioen arabera jardungo dute.
- Bere jokabidea oinarrizko eskubideen eta askatasun publikoen errespetuan oinarrituko da, eta saihestu egingo du inolako bereizkeriarik eragin dezakeen jarduera oro, jaiotza, arraza edo etnia, generoa, sexua, sexu-joera, erlijioa edo sinesmenak, iritzia, desgaitasuna, adina edo beste edozein egoera edo inguruabar pertsonal edo sozial dela-eta.
- Abstenitu egingo dira interes pertsonala duten gaietan, bai eta beren lanpostu publikoarekin interes-gatazkak sortzeko arriskua ekar dezakeen jarduera pribatu edo interes orotan ere.
- Ez dute obligazio ekonomikorik hartuko, eta ez dute esku hartuko pertsona edo erakundeekin egindako finantza-eragiketetan, ondare-betebeharretan edo negozio juridikoetan, baldin eta horrek lanpostu publikoaren betebeharrekiko interes-gatazka ekar badezake.
- Pertsona fisikoek edo erakunde pribatuek ez dute onartuko inolako fabore- edo egoera-traturik, justifikatu gabeko pribilegioa edo abantaila dakarrenik.
- Eraginkortasun-, ekonomia- eta efizientzia-printzipioen arabera jardungo dute, eta erakundearen interes orokorra eta helburuak betetzen direla zainduko dute.
- Ez dute eraginik izango administrazio-izapideak edo -prozedurak arrazoi zuzenik gabe azkartzeko edo ebazteko, ez eta, inola ere, kargu publikoen titularren edo haien familia- eta gizarte-ingurune hurbilaren mesederako pribilegioa dakarrenean edo hirugarrenen interesei kalte egiten dienean ere.
- Ardura handiz beteko dituzte dagozkien edo agintzen zaizkien zereginak, eta, hala badagokio, epearen barruan ebatziko dituzte beren eskumeneko prozedurak edo espedienteak.
- Zerbitzu publikorako dedikazioaren printzipioaren arabera gauzatuko dituzte beren eskuduntzak, eta ez dute soilik zerbitzu publikoaren aurkako jokabiderik izango, baizik eta zerbitzu publikoetan neutraltasuna arriskuan jartzen duen beste edozein jokabide ere ez.
- Isilpean gordeko dituzte sailkatutako gaiak edo hedatzea legez debekatuta duten beste gai batzuk, eta zuhurtziaz jokatuko dute beren karguagatik ezagutzen dituzten gaiei buruz, lortutako informazioa beren edo hirugarrenen onurarako edo interes publikoaren kalterako erabili gabe.
Jokabide-printzipioak.
- Arretaz eta errespetuz tratatuko dituzte herritarrak, haien nagusiak eta gainerako enplegatu publikoak.
- Lanpostuari dagozkion zereginak arduraz eta ezarritako lanaldia eta ordutegia betez beteko dira.
- Nagusien jarraibide eta agindu profesionalei men egingo diete, ordenamendu juridikoa nabarmen hausten dutenean izan ezik; kasu horretan, berehala jakinaraziko dizkiete dagozkien ikuskapen-organoei.
- Herritarrei informazioa emango diete jakiteko eskubidea duten gai edo gaiei buruz, eta beren eskubideak baliatzea eta betebeharrak betetzea erraztuko dute.
- Baliabide eta ondasun publikoak austeritatez administratuko dituzte, eta ez dituzte erabiliko beren edo hurbilekoen onurarako. Era berean, haien kontserbazioa zaintzeko betebeharra izango dute.
- Ohiko erabileretatik, gizarte-erabileretatik eta kortesiatik haratago doan edozein opari, mesede edo zerbitzuri uko egingo zaio, Zigor Kodean ezarritakoari kalterik egin gabe.
- Dokumentuen konstantzia eta iraunkortasuna bermatuko dute, ondorengo arduradunei helarazteko eta entregatzeko
- Eguneratuta edukiko dute prestakuntza eta kualifikazioa.
- Laneko segurtasunari eta osasunari buruzko arauak beteko dituzte.
- Beren nagusiei edo organo eskudunei jakinaraziko dizkiete destinoa duten unitatearen eginkizunen garapena hobetzeko egokitzat jotzen dituzten proposamenak. Ondorio horietarako, enplegatu publikoen edo administratuen proposamenen harrera zentralizatzeko eskumena duen instantzia egokia sortzea aurreikusi ahal izango da, zerbitzuaren eraginkortasuna hobetzeko.
- Herritarrei arreta eskatzen duten hizkuntzan emango zaiela bermatuko dute, betiere lurraldean ofiziala bada.
Toki Erakunde honek iruzurrezko jarduerei adorea kentzen dien kultura sustatzen du, eta jarduera horiei aurrea hartzea eta antzematea errazten du, kasu horiek kudeatzeko prozedura eraginkorrak sustatuz. Hala, beste neurri batzuen artean, Udalak ekitaldi honetan bertan onartu ditu iruzurraren aurkako plana eta plan horrek jasotzen dituen prozedurak eta neurriak, balizko interes-gatazkak edo balizko iruzur-egoerak saihesteko eta, hala badagokio, zuzentzeko.
Iruzurraren aurkako Batzordeak kontrol- eta jarraipen-lanak egingo ditu. Batzorde horrek korporazioko kide guztien, enplegatu publikoen eta Udaleko langileen laguntza izango du. Prozesuen arduradun eta kudeatzaileen laguntza ere badu, bakoitzaren erantzukizun-arloaren barruan barne-kontroleko sistema egokia dagoela ziurtatzeko eta, hala badagokio, neurri zuzentzaileak ezartzeko arreta egokia bermatzeko.
Azken batean, Beriaingo Udalak zero tolerantziako politika bat hartu du iruzurraren eta ustelkeriaren aurrean, eta kontrol-sistema sendo bat ezarri du, iruzurrak prebenitzeko eta, ahal den neurrian, antzemateko eta, gertatuz gero, horien eragina zuzentzeko bereziki diseinatua.